یکی از آلاینده های معمول در فاضلاب صنایع مختلف، وجود روغن و چربی در پساب خروجی می باشد، در برخی موارد غلظت آلاینده های فوق به قدری بالا است که لزوم استفاده از یک واحد چربی گیر برای جلوگیری از ایجاد مشکلات بیشتر نظیر (آلودگی محیط زیست و گرفتگی چاه و انسداد) توصیه می گردد. لازم به توضیح است، روش های مختلفی در حذف روغن و چربی از پساب پیشنهاد می گردد، که مقرون به صرفه ترین و اقتصادی ترن روش، استفاده از روش ثقلی می باشد.

فاضلاب آشپرخانه ها و تالارهای پذیرایی، حاوی ذرات معلق روغن و چربی به صورت معلق(امولوسیون) می باشند که ساده ترین روش ممکن برای رسیدن به هدف فوق ایجاد یک محیط آرام و بدون اغتشاش می باشد.

اجرای چربی گیر ها، وسیله هایی هستند که برای جداسازی روغن و چربی قبل از ورود به چاه جاذبی طراحی و اجرا می شوند. یکی از مهمترین مشکلات ایجاد شده در آشپزخانه های صنعتی و تهیه غذا تجمع روغن و چربی در سیستم های زهکش و چاه می باشد که باعث ایجاد گرفتگی و انسداد خواهد شد.

کارکرد دستگاه چربی گیر
1- جلوگیری از ورود روغن و چربی از فاضلاب به منهول ها و دیواره های چاه جاذب (مسدود شدن و گرفتگی لوله های انتقال و چاه جاذب )
2- جلوگیری از پر شدن سریع چاه جاذب به دلیل ورود ذرات معلق (نظیر برنج، پلاستیک، درب نوشابه و...)(به دلیل تعبیه یک عدد سبد آشغالگیر در ورودی جریان)
3- پایین آوردن بار آلودگی فاضلاب برای ورود به مراحل بعد تصفیه خانه (در تصفیه خانه های بتنی و فلزی – بالا بردن راندمان تصفیه خانه)

روش های عمده و تخصصی چربی گیر (حذف روغن) از پساب:

1-روش API

2- روش CPI

3- روش DAF

 

گریس تراپ ( Grease trap )
جهت حذف چربی ها و مواد معلق پساب مکانهایی نظیر رستورانها، هتل ها، کارخانه جات و .... که دارای آشپزخانه بزرگی هستند استفاده می گردد .
این سازه پیش ساخته بتونی از دو مخزن تشکیل شده و قبل از سپتیک قرار می گیرد فاضلاب وارد مخزن اول شده با آرامشی که به دست می آورد یک سری از ذرات که دارای جرم حجمی بیشتری از آب هستند . ته نشین شده و چربی و روغنهایی که دارای جرم حجمی کمتری از آب هستند بر روی آن قرار می گیرند که این چربیها معمولا باید 15-10 روز یکبار تخلیه گردد خروجی مخزن دارای سیفونی است که حتی المقدور مانع خروج چربیها و ذرخت می گردد و در مخزن بعدی این عمل تکرار شده است و بدین ترتیب عمل حذف چربی و مواد معلق از فاضلاب صورت می پذیرد .

 

 آشنایی با سپتیک و کاربرد آن در چربی گیر
سپتیک تانک ساده ترین نوع تصفیه خانه تک واحدی است که تصفیه مکانیکی ( ته نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتریهای بیهوازی همزمان در آن انجام می گیرد.
جهت حذف چربی ها و مواد معلق پساب مکانهایی نظیر رستورانها، هتل ها، کارخانه جات و .... که دارای آشپزخانه بزرگی هستند استفاده می گردد .

تصفیه فاضلاب و چربی گیری با روش و سیستم سپتیک تانک 

سپتیک تانک ساده ترین نوع تصفیه خانه تک واحدی است که تصفیه مکانیکی ( ته نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتریهای بیهوازی همزمان در آن انجام می گیرد.
سپتیک تانک تشکیل شده از استوانه سر پوشیده شده ای که معمولاً با بتن آرمه و در ابعاد كوچك آن به صورت پيش ساخته در كارخانه يا مواد پلي اتيلني تهيه مي شود، در ابعاد مختلف ساخته می شوند . فاضلاب پس از ورود به انباره به دلیل کاهش سرعت جریان آن قسمتی از مواد معلق خود را به صورت ته نشینی از دست می دهد و از سوی دیگر انباره بیرون می رود ،و مواد ته نشین شده به صورت لجن در کف انبار جمع می شوند . این لجن حاوی ارگانیسم های زنده مفیدی می باشند. این ارگانیسم ها از فاضلاب ورودی به عنوان غذا فاضلاب را تصفیه می کند و به این دلیل حجم لجن در این سیستم تقریباً ثابت بوده و تا چند سالی نیاز به تصفیه لجن ندارد.

محاسن سپتیک تانک:
- سرعت اجرا
- مناسب برای زمین های دژ و یا زمین هایی که قدرت جذب بسیار کمی دارند و یا مناطقی که سطح آبهای زیر زمینی در آن بالا باشد
- به دلیل استقرار در زمین مکانی را اشغال نمی نماید
- هزینه بسیار مناسب
- بدلیل عدم استفاده از وسایل الکترومکانیکال نیازی به تعمیر و هزینه نگهداری و اپراتور ندارد.

راندمان تصفيه

از آنجائيكه تصفيه فاضلاب در سپتيك تانك به صورت ناقص انجام مي گيرد مي توان گفت كه راندمان تصفيه در اين سيستم 50-40 درصد مي باشد. بنابراين در موارديكه هدف از تصفيه فاضلاب تامين استانداردهاي مشخص شده توسط سازمان حفاظت محيط زيست نباشد جهت حذف بخشي از مواد معلق و چربي فاضلاب از اين سيستم مي توان استفاده كرد. در صورتي كه هدف از تصفيه فاضلاب رسيدن به استانداردهاي زيست محيطي باشد بايد از تصفيه خانه هاي پيش ساخته و يا بتني استفاده نمود كه فرآيند تصفيه فاضلاب در اين تصفيه خانه ها به صورت كامل انجام مي گيرد و شامل تمامي مراحل تصفيه مي باشد.

دفع پساب سپتيك تانك
فاضلابي كه در سپتيك تانك تصفيه ناقص شده است معمولا به 2 روش دفع مي شود:
1- دفع پساپ در زمين: دز صورتيكه سطح آب زيرزميني پائين و امكان ايجاد چاه جذب كننده فاضلاب موجود باشد.در صورتيكه سطح آب زيرزميني بالا باشد و زمين از نفوذ پذيري زيادي برخوردار نباشد، بايد پساب را زير سطح زمين پخش نمود.در اين صورت پساب با كمك يك شبكه لوله هاي سوراخ دار در زير زمين و در عمق 45 تا 90 سانتي متري پخش مي گردد.
2- وارد كردن پساب به فاضلاب شهري: پس از انجام عمليات پيش تصفيه در سپتيك تانك ها مي توان پساب خروجي را به فاضلاب شهري جهت عمليات تكميلي تصفيه هدايت نمود.

موارد كاربرد سپتيك تانك
-مجتمع هاي مسكوني خدماتي اداري
-ويلاها
-خوابگاههاي دانشجوئي
-پادگانها
-هتل ها و رستوران ها
-مجتمع هاي ورزشي فرهنگي آموزشي

نکات نصب سپتيك تانك:
فاصله مناسب از ساختمان حداقل 3 متر
عمق نصب سپتيك بايد به طريقي باشد كه خروجي فاضلاب به صورت ثقلي وارد لوله ورودي سپتيك شود.
در صورتيكه خروجي پساب سپتيك وارد زمين يا خاك مي شود زمين مورد نظر بايد حداقل 10 متر از ساختمان فاصله داشته باشد و حداقل 30 متر از چاه هاي آب فاصله داشته باشد.
در صورتيكه در محل نصب امكان تردد ماشين آلات سنگين وجود دارد توصيه مي شود به وسيله فنس جداسازي صورت گيرد.
زير سازي و رگلاژ محل نصب سپتيك ضروري است.( شيب سطح زير سپتيك صفر در صد مي باشد)

 نكات مهم جهت بهبود عملكرد سپتيك تانك:
ممانعت از عبور خودروي سنگين روي سپتيك تانك به دفعات مكرر
ممانعت از ورود اشيا غير قابل تجزيه مانند پلاستيك و...
خودداري از ورود رنگ، روغن موتور، سموم ،كود شيمايي و مواد شيميائي
استفاده از آب داغ به جاي استفاده از مواد شيميائي جت بازنمودن مسير فاضلاب مسدود شده

مزيت هاي سپتيك تانك پيش ساخته دو جداره پلي اتيلني:
سيستم آماده
نصب آسان
عدم نياز به انرژي
تصفيه دائم
حفاظت از آب و خاك در طبيعت
عدم خوردگي از داخل و بيرون
آب بندي كامل و تحويل به مشتري پس از تست كامل
داشتن محيطي سالم و بهداشتي
عدم خرابي در حوادث غير مترقبه (زلزله و ....)
ضد اشعه خورشيدعدم نياز به ساپورت
ساخت سپتيك تانك ها مطابق با استاندارد 4261 DINو 66 B CSA